H καστροπολιτεία του Μυστρά αναδύεται μετά τα μέσα του 13ου αιώνα, μέσα από τις ιστορικές συνθήκες που ακολουθούν την Δ΄ Σταυροφορία και την ίδρυση λατινικών κρατιδίων στα εδάφη της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας.
Γρήγορα εξελίσσεται σε σημαντικό διοικητικό κέντρο, πρωτεύουσα του ημιαυτόνομου Δεσποτάτου του Μορέως, υπό τη διοίκηση μελών των αυτοκρατορικών οίκων Καντακουζηνών (1349-1383)) και Παλαιολόγων (1383-1460).
Εντός του οχυρωμένου οικισμού δεσπόζει το Παλάτι – έδρα της διοίκησης, οι εκκλησίες και τα οχυρωμένα μοναστήρια. Γύρω τους σε πυκνή δόμηση οι οικίες προσφέρουν πολύτιμη μαρτυρία για τη ζωή στη βυζαντινή πόλη.
Ο Μυστράς ασκεί σημαίνουσα επιρροή στην πνευματική και πολιτισμική ζωή της αυτοκρατορίας και εξελίσσεται σταδιακά σε έναν από τους δυναμικότερους χώρους ανανέωσης της βυζαντινής ιδεολογίας και παράδοσης.
